دکتر منصور رضایی متخصص تغذیه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری در گفت و گو با روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، با اشاره به این که با شیوع اپیدمی کرونا همچنان این نگرانی وجود دارد که آیا روزه داری در ماه رمضان باعث تضعیف سیستم ایمنی یا افزایش خطر ابتلا به بیماری کووید ۱۹می شود اظهار کرد: رعایت فاصله گذاری اجتماعی، توجه به توصیه های بهداشتی و استفاده از تنوع  گروههای مختلف غذایی در فاصله وعده های افطار تا سحر برای روزه داران ضروری است.

عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: روزه داری فرصت مناسبی برای پاکسازی بدن از سموم مواد نگهدارنده ای است که از طریق غذا خوردن  وارد می شود.

 

دکتر رضایی خاطرنشان کرد: اولین قدم در مورد رعایت نکات تغذیه ای ماه رمضان، مصرف صحیح وعده ها در ایام روزه داری است. وی افزود: وعده افطاری باید مشابه وعده صبحانه کامل باشد به شکلی که بعد از چند ساعت ناشتا بودن، لازم است یک نوشیدنی ولرم همراه با یک منبع کربوهیدرات و پروتئین که به راحتی هضم می شود، میل کنید همچنین آب گرم، چای کمرنگ یا شیر ولرم همراه با چند لقمه نان و پنیر و سبزی یا گردو یا یک کاسه کوچک آش یا حلیم می تواند انتخاب های خوبی در وعده افطار باشد.

 

به گفته این متخصص تغذیه آن چه برای تقویت سیستم ایمنی در پیشگیری از ابتلا به بیماری ها خصوصا بیماری های تنفسی مثل کرونا اهمیت دارد، دریافت کافی ویتامین و آنتی اکسیدان ها از منابع غذایی است.

 

وی تاکید کرد: میوه ها و سبزیجات تازه بهترین منبع غذایی دریافت ویتامین محسوب می شوند.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: زمان مناسب مصرف میوه در میان وعده های بین افطار تا شام و همچینن شام تا قبل از خواب است و مصرف میوه کامل به جای آبمیوه های طبیعی به دلیل تامین بخشی از فیبر مورد نیاز بدن در اولویت است.

 

به گفته دکتر رضایی هر فرد بزرگسال سالم روزانه بین ۲تا ۴واحد از گروه میوه ها نیاز دارد تا ویتامین های لازم بدنش تامین شود. مصرف میوه کمتر از مقدار تعیین شده، علاوه بر این که دریافت کافی ویتامین های بدن را مختل و سیستم ایمنی را تضعیف می کند، با کاهش انرژی بدن، باعث ایجاد حالت ضعف، خستگی و عدم توانایی در تحمل گرسنگی و روزه داری می شود..

وی تاکید کرد: سبزیجات گروه مهم دیگری در تامین ویتامین ها و حفظ سلامت سیستم ایمنی است که باید روزانه بین ۳تا ۵واحد مصرف شود. مصرف این تعداد واحد از گروه سبزیجات می تواند به شکل سبزی خوردن همراه غذا یا به شکل مصرف خیار، گوجه، قارچ، سالاد یا حتی سبزی های پخته در غذا باشد.

 

متخصص تغذیه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری تصریح کرد: مصرف پروتئین ها به دلیل این که احتمال کمبود دریافت آن در ماه رمضان بیش از دیگر گروه های غذایی است، اهمیت بیشتری پیدا می کند. سلول های ایمنی، پادتن ها، آنزیم ها و بسیاری از هورمون های دخیل در ایمنی سلولی ماهیت پروتئینی دارند؛همچنین بدن برای تولید سلول های ایمنی، پادتن ها، آنزیم ها و بسیاری از هورمون های دخیل در ایمنی سلولی به ریزمغذی هایی نظیر آهن، سلنیوم و روی نیاز دارد که بیشتر آن ها در منابع پروتینی یافت می شود.

 

دکتر رضایی با بیان این که هر گونه کمبود دریافت بر عملکرد ایمنی فرد تاثیرگذار است اظهار داشت: هر فرد بزرگسال سالم به مصرف روزانه ۸/۰گرم پروتئین با کیفیت به ازای هر کیلوگرم وزن بدن نیاز دارد. به عنوان مثال یک فرد ۷۰ کیلوگرمی روزانه به ۵۶گرم پروتئین نیاز دارد. برای تامین این مقدار از پروتئین مورد نیاز بدن، باید در وعده های افطار، شام سبک و زود هضم و سحری از گروه های غذایی پروتئینی مانند حبوبات، آجیل و مغزها, گوشت قرمز، مرغ، ماهی یا تخم مرغ به صورت متنوع استفاده کنیم.

 

وی افزود: برای ورزشکاران این نیاز افزایش یافته و بر اساس سن رشد، حجم، شدت و نوع ورزش یا برنامه و اهداف تمرینی این نیاز متفاوت خواهد بود، بنابراین بهتر است ورزشکاران در مورد مصرف پروتئین روزانه خود با متخصص تغذیه مشورت کنند.

 

این متخصص تغذیه دانشگاه ادامه داد:  آن چه برای تحمل حدود ۱۶ساعت روزه داری و ناشتا بودن لازم است، خوردن یک وعده سحری مناسب شبیه به وعده نهار است که از همه گروه های غذایی از پروتئین گرفته تا کربوهیدرات پیچیده و فیبردار نظیر غلات کامل در آن وجود داشته باشد تا فرد در طول روز کمتر تشنه شوند.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به این که مصرف کافی آب و مایعات توصیه همیشگی متخصصان تغذیه به افراد در ایام روزه داری است افزود: آن چه اهمیت دارد، تامین آب مورد نیاز بدن در طول شبانه روز است بنابراین اگر در فاصله افطار تا سحر و بین وعده های غذایی دریافت کافی از آب یا چای کمرنگ و شیر داشته باشیم، نگرانی برای کم آب شدن بدن وجود نخواهد داشت.

 

وی گفت: حداقل دریافت ۸لیوان آب در خانم ها و ۱۰لیوان آب در آقایان ضرورت دارد و این میزان با توجه به شرایط آب و هوایی، فیزیولوژیک یا بیماری های احتمالی ممکن است بیشتر هم باشد.

 

دکتر رضایی خاطرنشان کرد: توصیه های مختلفی برای تقویت سیستم ایمنی وجود دارد که برخی از آنها مبتنی بر شواهد علمی هستند. توجه به نکات گفته شده و موارد زیر می تواند در روزه داری و انجام عبادات این ماه پرفیض بدون افزایش ریسک ابتلا به بیماری های ویروسی کمک کننده باشد.

خواب کافی به میزان حداقل ۸ساعت درطول شبانه روز، تنظیم ساعت خواب، عدم شب بیداری و بر هم نزدن ریتم شبانه روزی بدن،دور کردن استرس و داشتن آرامش، مصرف همیشگی وعده سحری به عنوان وعده اصلی، مصرف مقادیر معقول از مواد غذایی توصیه شده مانند سیر، پیاز، زنجبیل یا لیموترش- نارنج و عدم افراط و تفریط، استفاده منطقی از ادویه جاتی مثل زردچوبه و زنجبیل در غذاها به عنوان عامل ضد التهاب در بدن، مصرف کنترل شده مواد غذایی حاوی فلاوونوئیدها مانند چای سبز, بابونه و سنبل الطیب و اسطوخودوس، مصرف آب لیمو و آب نارنج تازه همراه با سبزیجات یا سالاد، مصرف لبنیات به شکل کم چرب و پروبیوتیک و کاهش مصرف قندهای ساده مانند قند شکر مربا و شربت، زولبیا، بامیه، کیک و شیرینی از توصیه های دکتر رضایی به روزه داران بود.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه در ادامه کاهش و یا عدم مصرف غذاهای چرب و سرخ شده را مورد تاکید قرار دادو توصیه کرد: بهتر است روزه داران در وعده های بین افطار تا سحر از مصرف بیش از حد چای و انواع  دمنوش ها پرهیز کنند چرا که این به دلیل خاصیت دیورتیک و ادرار آوری بدن را با کم آبی مواجه خواهند کرد.

 

وی افزود: بهتر است غلات کامل و حبوبات بصورت ترکیبی و متنوع بصورت خیس کرده و جوانه زده مصرف شده و آجیل ها و مغزها نیز  به شکل تازه و بی نمک و ترجیحا قبل مصرف پخته یا تفت داده شوند.

 

دکتر رضایی خاطرنشان کرد: در دوران شیوع کووید ۱۹بهتر است از میو هایی که قابل پوست کندن و ضدعفونی کردن هستند نظیر موز، سیب  و انواع مرکبات استفاده شود و سبزیجات تازه نیز ضدعفونی و ترجیحا پخته شوند.

 

این متخصص تغذیه دانشگاه پرهیز از مصرف گوشت های خام، انواع کباب و تخم مرغ عسلی را یادآور شد.