گاز منوکسید کربنچیست؟
منوکسید کربن گازی بیرنگ، بی بو، بدون طعم و غیر محرک است که در اثر سوختن ناقص
سوخت های فسیلی (حاوی کربن) مانند نفت، گاز، بنزین، گازئیل و ذغال چوب تولید میشود. مسمومیت با این گاز یکی از مرگبارترین انواع مسمومیت است و می تواند سبب مرگ یا آسیب مغزی ماندگار شود.
بهبودی فرد به مقدار گاز منوکسیدکربن و طول مدت تماس با گاز بستگی دارد.
در اغلب موارد فرد متوجه مسمومیت خود با گاز مونوکسید کربن نمی شود و تنها احساس خواب آلودگی می کند.
کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و ریوی، افراد سیگاری و نیز افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند بیشتر در معرض خطر مسمومیت با این گاز هستند.
علائم مسمومیت
علائم مسمومیت در افراد مختلف و با توجه به مدت زمان تماس و مقدار گاز متفاوت و عبارت است از:
خواب آلودگی، سرگیجه، گیجی، سردرد، ضربان شدید شقیقه ها، وزوز گوش، بیقراری،استفراغ، ضعف در عضلات، تحریک پذیری، مشکلات تنفسی مثل تنگی نفس یا نفس تند،ضربان تند یا غیر طبیعی قلب، اختلال در قدرت قضاوت، کاهش فشار خون، تشنج، غش کردن، شوک، کاهش سطح هوشیاری، کما، مرگ.
علایم مسمومیت با منوکسید کربن در کودکان تهوع، استفراغ و اسهال می باشد که با مقادیر پایین تری از منوکسیدکربن بروز می نماید.
علائم اولیه این مسمومیت ممکن است با سرماخوردگی و یا مسمومیت غذایی اشتباه گرفتهشود.
نکات مهم در پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن
1- نصب و راه اندازی، بهره برداری و نگهداری مناسب از وسایل سوخت سوز مهمترین عامل در کاهش خطرمسمومیت با گاز منوکسید کربن می باشد.
.2در هنگام استفاده از بخاری های نفتی و گازی، جهت پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن، اطمینان از نصب صحیح و کارکرد مناسب دودکش ها الزامی است.
.3سرد بودن لوله دودکش بخاری، دلیل بر خارج نشدن دود و گاز سمی می باشد.
 .4استفاده از آب گرمکن نفتی یا گازی و یا دستگاه پکیج در داخل محیط حمام و یا محیط های کوچک دربسته منجر به سوخت ناقص و مسمومیت با گاز خواهد شد.
 .5تماس طولانی مدت با گاز منوکسید کربن بویژه در کودکان، می تواند با بروز اختلالات رفتاری و کاهش حافظه و ضریب هوشی همراه باشد.
.6در دود سیگار مقادیری از گاز منوکسید کربن موجود است و این گاز می تواند در اثر مصرف طولانی مدت سیگار سبب بروز مسمومیت مزمن در افراد سیگاری گردد.
.7مواردی از مسمومیت های کشنده با منوکسید کربن در رانندگانی گزارش شده است که برای گرم کردن خودروی خود در فصول سرد سال از گاز پیک نیکی استفاده نموده اند.
.8استفاده از بخاری های بدون دودکش تنها در محیط هایی که دارای تهویه و جریان مناسب هوا می باشند مجاز است. از بکار بردن این وسایل در محیط های بسته و فاقد جریان هوا خودداری نمایید.
.9حضور در گاراژ های در بسته که در آن اتومبیل با موتور روشن وجود دارد خطر بروز مسمومیت با منوکسید کربن را به همراه دارد. هرگز اتومبیل روشن را در فضای پارکینگ رها نکنید حتی اگر درب پارکینگ باز باشد.
.11از خوابیدن در داخل اتومبیل روشن در حالیکه کولر و یا بخاری آن روشن است خودداری نمایید.
بهترین اقدام برای مسمومیت تنفسی
.1انتقال سریع مصدوم از محل آلوده و سربسته به فضای باز و هوای آزاد
.2کنترل و برقرار کردن تنفس (احیای قلبی عروقی در صورت قطع تنفس)
.3آزاد کردن لباسهای فرد مصدوم
.4تماس فوری با اورژانس115و انتقال مصدوم به مراکز درمانی